Mimar Sinan tarafından 1563 yılında yapılan Ferruh Kethüda Camii’nde bulunan güneş saati
Güneş Saati
Bakıp geçme!
Bakıp geçme! ricam budur ey Muhammed ümmeti…
mevtanın, diriden heman bir fatihadır minneti.
Kabrimi ziyaret eden ey Muhammed ümmeti.
Bize bir fatiha ihsan eden bulur cenneti.
Hisar iskelesinde duhan (Tütün) tüccarından.
Kemahlı merhum ve mağfur ila rahmete rabbihi’l ğafur
El-hac Ömer Ağa ruhiyçün el-fatiha.
Sene 1267
fi 25 Cemaziyül Evvel
Baylar Promosyon 2024 Ürün Kataloğu Çıktı!
Cibali Ayakapı Hamamı Kitabesi
Cibali Ayakapı Hamamı Kitabesi
Bihamdillâh bu cây-ı hurrem-âbâd
Hezâran sa‘y ile çün buldu itmâm
Bu âlî menzile denildi târîh
Ki yüzü suyudur şehrin bu hammâm
Hicri 990 – Miladi 1582
Mimar Sinan tarafından yapılan bu hamam İstanbul Fatih İlçesi Cibali Semtinde bulunuyor.
Ebu Derda Türbe Kitabesi
Zal Paşa Caddesi üzerinde ve Cezeri Kasım Paşa Camii ile Zal Mahmud Paşa Camii arasındadır.
Kitabesi:
Şâh-ı âlem himmetiyle hak bu kim bulmaktadır.
Mülk’ü millet zâhir ve bâtında ahsen-i intizâm
Bir tarafdan her kıla’ ve bir taraftan her bikâ’
Nev-benev ihya pezîr olmakda ber-vefk-i meram
İşbu meşhed işte olmuşken Sahâbi’i muzâf
Olmamışdı ahd-i sâbıkda karin-i ihtimam
Eyledi inşâsını ferman ziyaret eyleyüb
Ömrü efzûn olsun ol Hâkân-ı irfan irtisam
Kıldı mi’mâr-ı kalem târihin inşâ Es’ada
Yapdı şeh Mahmud Ebû’d-Derdâ içün ra’nâ makam
1251 (1835)
Powerbanklerde “Rated Capacity” Ne Demektir?
Powerbanklerde “Rated Capacity” Ne Demektir?
10000 mAh bir powerbank (mobil şarj aleti) satın aldınız ve telefonunuz da 5000 mAh bataryalı bir ürün. Çoğu insan, mantıksal olarak, powerbank kapasitesi ile cep telefonlarına aktarılan gerçek güç arasında bir fark olduğunu bilmez ve bu kapasitenin cep telefonlarını başlangıçta hesapladıkları sayıda şarj etmeye yetmediğini fark ettiğinde hayal kırıklığı yaşarlar.
10000mAh’lık bir şarj aletinin 5000mAh’lik bir telefon bataryasını tam olarak 2 kez şarj edebileceği düşünülür. Ancak durum böyle değil. Nedenini görelim:
Bir güç bankasının gerçek kapasitesini anlama
Güç bankalarının çoğu, ortalama voltajı 3,7 V olan Li-ion piller kullanılarak oluşturulur. Bu, üreticilerin güç bankalarının teorik kapasitesini hesaplamak için kullandıkları voltajdır . Yani 10000mAh kapasiteli bir powerbank gördüğünüzde 3.7V değerini temel alıyor.
Ancak, diğer cihazları şarj etmek için güç bankaları kullanıldığında 3,7 V sağlamazlar. Bunun yerine, gerekli USB standardı olan 5V sağlamaları gerekir. Herhangi bir güç bankasının çıkış bağlantı noktalarından birine bakacak olursanız, büyük olasılıkla yanında şu değerlerden birini görürsünüz: 5V/1A, 5V/2A, 5V/2.4A, vb. Her zaman 5V ve değil 3.7V.
Böylece yerel 3.7V, sağlanan 5V’a dönüştürüldüğünde kapasite de düşer. 5V kapasite aşağıdaki formülle hesaplanabilir:
formül
5V kapasite = (3,7V * İlan edilen Kapasite) / 5V
Örneğin, 10000 mAh’lik bir güç bankası alacak olsaydık, gerçek kapasitesi şu olurdu:
5V kapasite= (3,7V * 10000mAh) / 5V = 7400mAh
Gördüğünüz gibi, tedarik edilen kapasite aslında teorik, reklamı yapılan kapasiteden %26 daha küçüktür.
Ama hepsi bu değil! Güç bankasının gerçek kapasitesi daha da küçüktür!! Bunun nedeni, hesaba katılması gereken başka bir faktördür: güç kayıpları.
Güç kayıplarını anlama
Daha önce belirtildiği gibi, güç bankalarının doğal bir 3.7V’u vardır, ancak aslında 5V sağlamaları gerekir. Böylece voltaj, güç bankası ile şarjlı cihaz arasına yerleştirilen bir dönüştürücü devre aracılığıyla yükseltilir ve başlangıçtaki güç kayıplarına neden olur.
Ayrıca elektronik cihazların pilleri lityumdan yapılmıştır ve 3,7 V ile çalışırlar, bu da başka bir güç dönüşümünün gerçekleştiği ve daha da fazla kayıp oluşturduğu anlamına gelir.
Son olarak, USB kablosu ayrıca iç direnci nedeniyle güç kayıplarına neden olur.
Tüm bu faktörler özetlenir ve genellikle %80 ile %90 arasında değişen bir verimlilik derecesi olarak ifade edilir. Verimlilik derecesi bir güç bankasından diğerine değişir, ancak birçok üretici bunu müşterilere açıklamamayı tercih eder.
Gerçek kapasite nasıl hesaplanır?
Gördüğümüz gibi, hem voltaj dönüştürme hem de verimlilik değerleri dikkate alınması gereken faktörlerdir. Ardından, gerçek güç kapasitesi aşağıdaki basit formül kullanılarak elde edilebilir:
formül
Gerçek kapasite = 3,7 V x kapasite x verimlilik (ondalık olarak) / 5 V
Örneğin, 10000mAh Xiaomi Mi Power Bank PRO, aslında teknik özelliklerde “dönüşüm oranı” terimi altında belirtilen %93’e varan bir verimlilik derecesine sahip olduğu için piyasadaki en iyi incelenen güç bankalarından biridir.
Ardından gerçek kapasite hesaplaması aşağıdaki gibidir:
Gerçek kapasite = 3,7V x 10000mAh x 0,93 / 5V = 6882mAh
Bu sonuç, reklamı yapılan kapasitenin yalnızca %68,82’sinin cihazlara sağlanabileceğini göstermektedir.
Bununla birlikte, güç bankasının verimlilik faktörü 0,9 olsaydı, sonuçların 0,666 olacağını fark etmek ilginçtir; başka bir deyişle, üçte ikisi.
Bu nedenle, bir güç bankasının gerçek kapasitesini bilmek istiyor ancak verimlilik katsayısını bilmiyorsanız, o zaman teorik kapasitenin 2/3’ünün gerçek kapasitesi olduğunu tahmin edebilirsiniz . Ancak, gerçek kapasite üreticiden üreticiye farklılık gösterecektir.
Bir güç bankasının gerçek kapasitesi nasıl test edilir?
Güç bankasını sökmeden tam dahili kapasiteyi bilmek imkansızdır, ancak ne olursa olsun USB çıkışını ölçmek mümkündür.
Bu prosedürü gerçekleştirmek için, tam şarjlı bir güç bankasına bir USB kablosu bağlanırken diğeri dört renkli kabloyu yalıtacak şekilde kesilir. Daha sonra siyah ve kırmızı terminallere (1 ve 4) 5Ohm’luk bir direnç bağlanır. 5V standart USB çıkışı olduğu için 1Amp veya 1000mA’lık bir akım içinden geçecektir.
Powerbank kapasitesine göre belirlenen saat sayısı kadar voltmetre ile voltaj takibi yapılır. Güç bankasının pili, kapasitede belirtilenle aynı sayıda saat dayanıyorsa, bu gerçek kapasitedir. Gerçekte, güç kayıpları nedeniyle bu kapasite daha azdır.
Örneğin 12000mAh bir powerbank için saatte 1 Amper sabit akım yükü 12 saat çekilecektir. Bununla birlikte, voltaj, güç bankasının gerçek kapasitesini gösteren, kapasitenin yaklaşık üçte ikisi (8 saat) olan daha erken bir zamanda 3V ile 4V arasına düşmelidir.
Verimlilik derecesine gelince, gerçek kapasiteyi hesaplamak için aşağıdaki formül kullanılarak elde edilebilir:
formül
Verimlilik (ondalık olarak) = Gerçek kapasite x 5V / 3,7V x Reklamı yapılan kapasite
Pilin 8 saat boyunca 5V’ta güç sağlaması koşuluyla, verimlilik derecesi şu şekilde olacaktır:
Verimlilik (ondalık olarak) = 8000mAh x 5V / 3,7 V x 12000mAh = 0,90
Bir güç bankasının kapasitesini test etmeyle ilgili daha fazla yöntem için bu özel makaleye göz atın .
Sonuç
Genel olarak, kişisel ihtiyaçlara göre ayarlanan bir güç bankası seçmek için cihazın sahip olduğundan daha büyük bir kapasiteyi düşünmek önemlidir; ama bu tek gösterge değil. Aslında, kullanıcılar aldatmayı önlemek için verimlilik derecesinin ve güç dönüştürmenin farkında olmalıdır. Bununla birlikte, reklamı yapılan değerin yalnızca %66,6’sını dikkate alarak gerçek kapasiteyi herkes tahmin edebilir .
Osmanlıca bir Mezar Yazısı
Çemberlitaş Divanyolu’nda bulunan ve Sultan 2. Abdülhamid Han’ın da türbesinin bulunduğu Türkocağı’nda bulunan bir mezar yazısı:
Bağdat’ın Çadırcı Ailesinin güzîde evladı Süleyman Bey ameliyat-ı cerrâhiye neticesinde henüz on sekiz yaşındayken İsviçre’de irtihâl etti.
Zâirinden fâtiha niyâz eyler.
Fî sene 1337 – Kânun-i sâni
Çin Seyahat Notları – 2023 Nisan
2019 yılı sonlarında dünyaya kara bir bulut gibi çöken Covid 19, en çok da Çin’i ve çinlileri vurdu.
Covid19 salgını yüzünden 4 sene süren büyük sıkıntılar yaşandı. Şehirler köyler kasabalar kapandı. Yasaklar yüzünden insanlar evlerine hapsedildiler. Binlerce insan öldü ve hayat durma noktasına geldi.
2023 yılı başlarında açılmaya başlayan yasaklar, normale dönüş noktasında pozitif gelişmelere sahne oldu.
4 sene sonrasında Çin’e seyahat etmek bu anlamda çok önemliydi benim için. 21 yaşımdan beri senede bazen 4 bazen 6 defa seyahat ettiğim bu ülkeye bir anda 4 sene gelememek ilginç bir durum oldu benim için de.
Eskiden sabah karar verip akşam uçağa atlayıp gittiğim bu ülkeye bu gelişte vize almam bile 1 aydan fazla sürdü. 3 aylık ve tek giriş vizesi aldım, havaalanında pcr testi ve “health declaration” formunu doldurmak gerekiyordu. Bunları halledip uçağa bindim ve Katar / Doha üzerinden Hangzhou’ya uçtum.
Hangzhou Havaalanı’ndan Yiwu Şehrine geçtim. Yiwu’ya ilk seyahatim 1998 yılında olmuştu ve o zamanlar daha yeni yeni ihracat üzerine geliştirme çalışmaları başlamıştı. 2000 yılında tekrar gittiğimde market canlanmıştı, 2003’te gittiğimde “Futian Market” canlı bir şekilde yabancı müşterilere hizmet vermeye başlamıştı. 30000 üzeri dükkan mevcuttu. Ve bu sayı eklenen yeni binalarla bu sayının birkaç katı daha arttı.
2005-2010 yılları arasında Çin’de dünyaya ihracat yapmak adına Çinli bir ortakla şirket kurup ihracatlar yaptım. Futian Markette de bir ofis açarak oraya gelen tüccarlara da ürün satma imkanımız olmuştu.
Futian Market 2019 yılında zirveyi yaşıyorken Corona salgını yüzünden oradaki işyerleri de maalesef ciddi bir etkilenme yaşadı ve birçok dükkan kapanmış o dönemde.
Nisan 2023’te gerçekleştirdiğim bu seyahatte birçok dükkanın kapalı olması beni üzdü. Çalıştığım bazı fabrikalar da kapanmışlar.
Eskiden Pazar Günleri de çalışan işyerlerinin çoğu artık Pazar günlerinde kapalılar. Coronanın insanların hayatına getirdiği bir diğer yenilik ise evlere servis sistemi. Heryer motokurye dolu ve insanlar en basit ihtiyaçlarını bile evden verip kuryeyle alıyorlar. Kurye sistemi ciddi bir şekilde gelişmiş ve heryer motorsiklet dolmuş.
Elektrikli scooterlar hiç yok denecek kadar azalmış. 2019’da her yerde scooter görebiliyorken artık ya bisiklet ya da motorsiklet görebiliyorsunuz sokaklarda.
Çin elektrikli araçlar konusunda dünya lideri, pil imalatı burada olduğu için Tesla markası da buradan pilleri alıyor. Bir sürü Çin markası elektrikli araba üretmiş ve yollarda görebiliyorsunuz. Şarj edilme süresini de kısaltmakla alakalı ciddi çalışmalar yapılıyormuş.
Son 20 yıl boyunca her sene yükselen ev fiyatları da Covid döneminde durmuş ve %30 kadar bir gerileme olduğunu söylüyorlar.
Çin’de arsalar devlete ait ve insanlar 70 sene süreyle satın alıyorlar. Bizdeki gibi sonsuza dek o arsa sizin sayılmıyor. 70 sene sonra devletle oturup tekrardan anlaşma yapıp 70 sene daha uzatabiliyorsunuz. Bu sebeple devlet eski evleri, eski dükkanların olduğu bölgeleri mal sahiplerinden para vererek alıyor ve yıkıp çok daha yüksek fiyattan yeniden satıyor. Bu sayede ekonominin ayakta kaldığını söylüyorlar.
Uzun yıllar boyunca herkese zorlanan “Tek Çocuk” politikasına son verilmiş ve artık istediği kadar çocuk yapma imkanı verilmiş, verilmiş ama hayat şartlarının pahalılığı sebebiyle ikinci çocuk yapmak o kadar da kolay değil.
1990’larda Çin yollarında arabayla gitmek acaip zordu. Heryerden bir araç çıkabiliyordu, sol şeritte pancar motorlu bir araç yavaş yavaş giderken, yola bakmadan çıkan arabalarla kafa kafaya gelindiği çok oluyordu. Seneler sonra bu sıkıntıyı aştılar ve düzenli bir trafik sistemi koymayı başardılar. Şimdilerde ise aynı sıkıntıları motorsikletlilerle yaşıyorsunuz. Yürüme alanlarından hızla giden motorsikletliler yüzünden her an etrafınıza, sağınıza solunuza ve hatta arada arkanıza bakmanız gerekiyor. Çinliler için çok normal gelen bu durum bizler için karın ağrısı olarak geçiyor. Bu sıkıntıyı da zamanla çözeceklerine inanıyorum ama şu an için karın ağrısı olduğu kesin.
Çin CASHLESS yani “Para kullanılmayan” bir sistemin son aşamasına gelmiş durumda. Covid döneminde “wechat pay” ve “Ali Pay” gibi barkod okutarak ödeme yapılan sistemler ciddi anlamda hayata girmiş ve neredeyse hiçkimse nakit para taşımıyor olmuş. Bu sistem bütün dünyaya yakında yayılacak ve para yerine barkodlu ödeme sistemine her ülke geçecek gibi görünüyor.
Alışveriş yaptığım süpermarkette çin banka sistemine uygun kredi kartı geçiyor denildi (mastercard ve visa geçmiyordu) bu durumda peşin ödeme yapayım dedim, koskoca markette bir tane kasa sadece peşin ödeme kabul ediyordu ve oraya yönlendirdiler.
Metrodan, markete, lokantadan taksiye, heryerde cep telefonundan ödeme yapılıyor. Şu an için para taşıyan biz yabancılar için her dükkanda nakit kabul etme zorunluluğu varmış, yani bir iki sene daha para ile alışverişe izin verilecek, sonrası bilinmiyor! Belki de yastık altında tutulan tüm kağıt paralar bir gün hiçbir değer ifade etmeyecek duruma gelecek…
Ramazan Hatırası
Yıl 1988. Ramazan ayında “Ramazan Davulcusu” özel bir değere sahipti. Her mahallenin davulcusu ve zurnacısı önceden belirlenir ve o mahalle sakinlerini o yetkili ekip uyandırırdı.
Bir gün arkadaşım Selim’e gittiğimde kapıda bir yazı dikkatimi çekti. Apartman sakinlerine uyarı niteliğindeydi ve “korsan davulculara” karşı uyanık olmalarını söylüyordu. Boş durur muyum? Hemen o kağıdı dikkatle çıkartıp cebime koydum.
O yıllarda arkadaşlarımdan hep vesikalık fotoğraflarını hatıra ister ve biriktirirdim. Cebime koyduğum o kağıdı çıkartıp, üzerine Semih ve Enver arkadaşlarımın vesikalıklarını koyup, fotokopicide birkaç nüsha bastırdım. (Semih, Selim’in kardeşi, Enver de yine çok sevdiğim bir arkadaşım.)
Üzerinde oynanmış bu kağıdı getirip apartman girişine yapıştırdım. Kimsenin o ana kadar bunlardan haberi yoktu tabi.
Selim ve Semih’in babası Mesut Amca eve geliyor o akşam ve kapıdaki yazıyı görüyor, görüyor görmesine ama bakıyor bir kez daha bakıyor davulcu ve zurnacı isimlerine. Adam yaşadığı şoku sonradan anlatmıştı bize 🙂
Yıllar geçse de aklıma geldikçe beni gülümseten bir hatıradır bu. Özellikle Ramazan davulcusu denildiğinde 🙂
Elazığ Ağzıyla 80’ler
Son kitabım “Elazığ Ağzıyla 80’ler” kitabım Çeviribilim Yayınevi’nden çıktı.
Elazığ Şivesiyle keyifli bir dille yazılan bu kitap 1980’leri bir Elazığlının ağzıyla anlatıyor.
İçerisinde doğumdan ölüme, spordan kültürel adetlere bir sürü konu bulunan bu kitabı çok seveceksiniz.
